سنگ کلیه، یکی از شایع‌ترین و در عین حال دردناک‌ترین بیماری‌های سیستم ادراری است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این عارضه‌ی ناخوشایند می‌تواند با درد شدید، عفونت‌های مکرر و حتی آسیب جدی به کلیه‌ها همراه باشد، و به همین دلیل، یافتن موفق ترین درمان سنگ کلیه از اهمیت بالایی برخوردار است.
در گذشته، گزینه‌های درمانی محدود و اغلب تهاجمی بودند، اما امروزه با پیشرفت‌های خیره‌کننده در علم پزشکی، روش‌های نوین و کم‌تهاجمی‌تری پدیدار شده‌اند که بیماران را قادر می‌سازند تا با کمترین درد و سریع‌ترین زمان بهبودی، از شر سنگ‌های کلیه خلاص شوند.
این مقاله به بررسی جامع و علمی این روش‌ها می‌پردازد تا به شما کمک کند تا با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را برای درمان خود یا عزیزانتان بگیرید.
آنچه در این مقاله میخوانید
سنگ کلیه چیست و چرا ایجاد می‌شود؟
پیش از آنکه به بررسی روش‌های درمانی بپردازیم و دریابیم که موفق ترین درمان سنگ کلیه کدام است، لازم است درک جامعی از ماهیت این بیماری و عوامل مؤثر در پیدایش آن داشته باشیم. سنگ کلیه، توده‌های سختی هستند که از تجمع مواد معدنی و نمک‌ها در ادرار تشکیل می‌شوند. این بلورهای سخت می‌توانند در هر قسمتی از دستگاه ادراری، از کلیه‌ها گرفته تا حالب‌ها، مثانه و مجرای ادرار، شکل بگیرند و مسیر طبیعی جریان ادرار را مسدود کنند.
عوامل اصلی مؤثر در تشکیل سنگ کلیه عبارتند از:
- کم‌آبی بدن: یکی از مهم‌ترین دلایل تشکیل سنگ، عدم نوشیدن مقادیر کافی آب است. این امر باعث غلیظ شدن ادرار و افزایش غلظت مواد معدنی تشکیل‌دهنده سنگ می‌شود.
- رژیم غذایی نامناسب: مصرف بیش از حد سدیم (نمک)، پروتئین‌های حیوانی، قند و برخی مواد غذایی خاص می‌تواند محیط مناسبی برای تشکیل سنگ فراهم آورد.
- سابقه خانوادگی و ژنتیک: اگر در خانواده شما سابقه سنگ کلیه وجود داشته باشد، احتمال ابتلای شما نیز افزایش می‌یابد.
- بیماری‌های زمینه‌ای: برخی شرایط پزشکی مانند نقرس، بیماری‌های التهابی روده و اختلالات تیروئید می‌توانند ریسک تشکیل سنگ کلیه را بالا ببرند.
- مصرف برخی داروها: استفاده طولانی‌مدت از بعضی داروها نیز ممکن است در تشکیل سنگ کلیه نقش داشته باشد.
آگاهی از این عوامل به شما کمک می‌کند تا با تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی خود، تا حد زیادی از تشکیل سنگ کلیه پیشگیری کنید.
علائم سنگ کلیه: چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
سنگ کلیه همیشه علامت‌دار نیست؛ گاهی اوقات سنگ‌های کوچک بدون هیچ علامتی از بدن دفع می‌شوند. اما در بسیاری از موارد، سنگ کلیه می‌تواند باعث بروز علائم آزاردهنده و شدید شود که مراجعه به پزشک را ضروری می‌کند. شناسایی زودهنگام این علائم می‌تواند به تشخیص و درمان به موقع کمک کرده و از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کند.
مهم‌ترین نشانه‌هایی که در صورت مشاهده آن‌ها باید به پزشک متخصص اورولوژیست مراجعه کنید، عبارتند از:
- درد شدید و ناگهانی: این شایع‌ترین علامت است که معمولاً به صورت دردی تیز و خنجری در ناحیه پهلو، پشت یا شکم شروع شده و ممکن است به سمت کشاله ران نیز تیر بکشد. این درد که به آن “کولیک کلیوی” گفته می‌شود، می‌تواند به صورت موجی باشد و شدت آن به طور ناگهانی افزایش یا کاهش یابد.
- تهوع و استفراغ: اغلب اوقات، درد شدید ناشی از سنگ کلیه با حالت تهوع و استفراغ همراه است.
- وجود خون در ادرار (هماچوری): ممکن است ادرار به رنگ صورتی، قرمز یا قهوه‌ای درآید که نشان‌دهنده وجود خون در آن است. گاهی اوقات خونریزی میکروسکوپی است و تنها با آزمایش ادرار قابل تشخیص است.
- ادرار دردناک (سوزش ادرار): احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن (دیس‌اوری) می‌تواند نشانه‌ای از سنگ کلیه باشد، به خصوص اگر سنگ در قسمت پایینی حالب یا مثانه قرار گرفته باشد.
- تکرر ادرار: نیاز مکرر به دفع ادرار، حتی در حجم‌های کم، ممکن است یکی دیگر از علائم سنگ کلیه باشد.
- تب و لرز: در صورتی که سنگ کلیه منجر به انسداد و عفونت ادراری شود، ممکن است علائمی مانند تب، لرز و خستگی عمومی نیز ظاهر شوند. این وضعیت نیاز به درمان فوری دارد.
گزینه‌های درمانی سنگ کلیه: کدام روش برای شما مناسب‌تر است؟
پس از تشخیص قطعی سنگ کلیه، نوبت به انتخاب موفق ترین درمان سنگ کلیه می‌رسد. این انتخاب یکسان نیست و به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله اندازه و محل دقیق سنگ، نوع سنگ، شدت علائم و وضعیت کلی سلامت شما. یک متخصص اورولوژیست با در نظر گرفتن تمامی این فاکتورها، بهترین گزینه را برای شما پیشنهاد می‌دهد. در ادامه به معرفی رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمانی موجود می‌پردازیم:
درمان‌های محافظه‌کارانه (بدون نیاز به جراحی)
این روش‌ها معمولاً برای سنگ‌های کوچک (کمتر از ۵ میلی‌متر) که انتظار می‌رود به صورت خودبه‌خود دفع شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرند:
- افزایش مصرف مایعات: نوشیدن مقادیر زیاد آب (۸ تا ۱۰ لیوان در روز) به رقیق شدن ادرار و تسهیل حرکت و دفع سنگ کمک می‌کند.
- داروهای مسکن: برای کنترل درد ناشی از عبور سنگ، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) یا داروهای قوی‌تر تجویز می‌شوند.
- داروهای شل‌کننده عضلات حالب (آلفا بلاکرها): این داروها می‌توانند باعث شل شدن عضلات حالب شوند و به عبور آسان‌تر سنگ کمک کنند.
- تغییرات رژیم غذایی: بسته به نوع سنگ (مثلاً سنگ‌های کلسیمی، اسید اوریک، سیستین یا استروویت)، پزشک ممکن است توصیه به کاهش مصرف نمک، پروتئین حیوانی یا برخی مواد غذایی خاص کند.
روش‌های مداخله‌ای (با کمترین تهاجم)
برای سنگ‌هایی که بزرگ‌تر هستند، علائم شدید ایجاد می‌کنند یا با روش‌های محافظه‌کارانه دفع نمی‌شوند، از روش‌های مداخله‌ای استفاده می‌شود:
- سنگ‌شکن برون اندامی با موج شوک (ESWL):
- اورتروسکوپی (URS):
- نفرولیتوتومی از راه پوست (PCNL):
- عمل سنگ کلیه RIRS (Retrograde Intrarenal Surgery)
موفق ترین درمان سنگ کلیه: نقش RIRS و تخصص دکتر امیرعباس شهدوست
در میان تمامی روش‌های نوین درمانی، عمل سنگ کلیه RIRS (Retrograde Intrarenal Surgery) به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و موفق ترین درمان سنگ کلیه شناخته می‌شود، به خصوص برای سنگ‌های متوسط و حتی برخی سنگ‌های بزرگ‌تر که در گذشته نیاز به جراحی‌های باز یا روش‌های تهاجمی‌تر داشتند. این تکنیک نوین، انقلابی در درمان سنگ کلیه ایجاد کرده و به بیماران امکان می‌دهد تا با حداقل درد و سریع‌ترین زمان بهبودی، به زندگی عادی خود بازگردند.
چرا RIRS به عنوان موفق ترین درمان سنگ کلیه مطرح است؟
- کم‌تهاجمی بودن: RIRS بدون نیاز به هیچ‌گونه برش جراحی خارجی انجام می‌شود. در این روش، یک اورتروسکوپ انعطاف‌پذیر و بسیار ظریف، از طریق مجرای ادرار، مثانه و حالب به درون کلیه هدایت می‌شود. این ویژگی، درد پس از عمل را به حداقل رسانده و دوره نقاهت را به شدت کوتاه می‌کند.
- دقت بالا و دسترسی کامل: انعطاف‌پذیری اورتروسکوپ به پزشک این امکان را می‌دهد که به تمام قسمت‌های سیستم جمع‌کننده ادرار در کلیه دسترسی پیدا کند و سنگ را به صورت مستقیم مشاهده کند. این دید کامل، تضمین می‌کند که حتی سنگ‌های پنهان یا آن‌هایی که در نقاط دشوار قرار دارند، قابل تشخیص و درمان باشند.
- خرد کردن با لیزر: پس از مشاهده سنگ، از فیبر لیزر (اغلب لیزر هولمیوم) برای خرد کردن دقیق سنگ به قطعات بسیار ریز (مانند پودر) استفاده می‌شود. این قطعات ریز سپس می‌توانند به راحتی از بدن دفع شوند یا در صورت نیاز، با ابزارهای بسیار ظریف خارج گردند.
- نرخ موفقیت بالا: RIRS به دلیل دقت و کارایی بالا، نرخ موفقیت چشمگیری در پاکسازی کامل کلیه از سنگ دارد.
- کاهش عوارض: در مقایسه با روش‌های تهاجمی‌تر، ریسک عوارض جانبی در RIRS به مراتب کمتر است.
- کوتاه بودن دوره نقاهت: بیماران معمولاً پس از یک یا دو روز بستری، مرخص می‌شوند و می‌توانند به سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
نقش تخصص دکتر امیرعباس شهدوست در عمل RIRS:
دکتر امیرعباس شهدوست با سال‌ها تجربه در زمینه اورولوژی و فلوشیپ تخصصی در اندویورولوژی، یکی از برجسته‌ترین متخصصین در انجام عمل سنگ کلیه RIRS در ایران به شمار می‌روند. ایشان با تسلط کامل بر جدیدترین تکنیک‌ها و بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین تجهیزات پزشکی، بالاترین استانداردهای درمانی را برای بیماران خود فراهم می‌آورند.
انتخاب یک جراح با تجربه و مهارت بالا در زمینه RIRS، نقش حیاتی در تعیین موفق ترین درمان سنگ کلیه برای شما ایفا می‌کند. تخصص دکتر امیرعباس شهدوست در این زمینه، آرامش خاطر را برای بیماران به ارمغان آورده و تضمین می‌کند که روند درمان با بالاترین کیفیت و بهترین نتایج ممکن انجام شود. بیماران می‌توانند با اطمینان کامل، سلامت خود را به دست توانمند ایشان بسپارند.
راه‌های ارتباط با دکتر شه دوست
- تماس تلفنی با مطب: برای تعیین وقت ملاقات و کسب اطلاعات بیشتر در مورد ساعات کاری مطب، می‌توانید با شماره تلفن‌های زیر تماس بگیرید:
- مراجعه حضوری به مطب: در صورت تمایل به مراجعه حضوری و دریافت نوبت، می‌توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:
