یکی از مشکلات شایع در حوزه اورولوژی که می‌تواند با دردهای شدید و عوارض جدی همراه شود، سنگ کلیه است. در دنیای امروز با توجه به پیشرفت‌های حاصل شده در حوزه پزشکی، روش‌های مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد. عمل لیزر سنگ کلیه یکی از بهترین روش‌های درمانی است که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پیشرفت تکنولوژی‌های پزشکی در دنیای امروز باعث شده که روش‌های درمانی کم تهاجمی بسیار مورد استقبال قرار گرفتته و جایگزین روش‌هایی مانند جراحی باز شوند. در روش درمان سنگ کلیه با استفاده از لیزر از دو تکنولوژی TFL و Ho:YAG استفاده می‌شود که هر کدام دارای مزایا و معایب و همچنین کاربردهای متفاوتی هستند.
به همین دلیل در این مقاله قصد داریم با این دو تکنولوژی آشنا شده و با بررسی تفاوت‌های آن‌ها به این سوال پاسخ دهیم که کدام روش برای شما بهتر است.
آنچه در این مقاله میخوانید
لیزر Ho:YAG چیست؟
لیزر Ho:YAG (Holmium:Yttrium-Aluminum-Garnet) که از دهه ۹۰ میلادی مورد استفاده قرار می‌گیرد، به عنوان استاندارد طلایی در عمل لیزر سنگ کلیه شناخته می‌شود. همین موضوع باعث شده که این نوع فناوری یکی از پرکاربردترین انواع لیزر برای درمان سنگ کلیه باشد. از مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع لیزر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- توان بالا برای شکستن سنگ‌های سخت و متراکم
- عملکرد مطمئن با سال‌ها تجربه و مطالعات بالینی
- امکان استفاده در درمان انواع سنگ‌ها (کلیه، حالب و مثانه)
لیزر TFL چیست؟
لیزر TFL (Thulium Fiber Laser) به عنوان نسل جدید لیزرهای پزشکی شناخته می‌شود که در سال‌های اخیر برای درمان سنگ کلیه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این لیزر از فیبر تالیوم استفاده می‌شود که طول موج حدود ۱۹۴۰ نانومتر دارد؛ این موضوع نشان می‌دهد که نسبت به لیزر Ho:YAG نزدیک‌تر به طیف جذب آب است. ویژگی‌های لیزر TFL به شرح زیر است:
- پالس‌های سریع‌تر و ظریف‌تر برای شکستن سنگ
- کارایی بالاتر در خرد کردن سنگ‌ها به قطعات بسیار ریز (Dusting)
- مصرف انرژی کمتر و تولید حرارت پایین‌تر
مکانیسم عملکرد Ho:YAG در سنگ‌شکنی
در مورد نحوه عملکرد لیزر Ho:YAG در عمل لیزر سنگ کلیه باید گفت که این لیزر با تابش پالس‌های پرقدرت انرژی بر سطح سنگ، باعث ایجاد حبابهای میکروسکوپی در محیط آبی اطراف می‌شود. حبابهای ایجاد شده به سرعت منبسط و منفجر شده و به این ترتیب نیروی مکانیکی لازم برای شکستن سنگ را فراهم می‌کنند. نتیجه استفاده از این لیزر در درمان سنگ کلیه، خرد شدن سنگ به قطعات قابل برداشت است. این لیزر به انرژی نسبتا زیادی نیاز دارد و گرمای قابل توجهی در محیط ایجاد می‌کند.
مکانیسم عملکرد TFL در سنگ‌شکنی
در لیزر TFL، انرژی با پالس‌های بسیار ریزتر و سریع‌تر منتقل می‌شود. با توجه به اینکه این نوع لیزر جذب آب بالاتری در طول موج ۱۹۴۰ نانومتر دارد، انرژی به صورت مؤثرتر به سنگ منتقل شده و می‌تواند آن را به ذرات بسیار ریز (غبار مانند) تبدیل کند. نتیجه استفاده از این نوع لیزر، سنگ‌شکنی نرم‌تر و یکنواخت‌تر است. در این روش پرش سنگ‌ها در حین عمل لیزر سنگ کلیه کاهش پیدا کرده و مصرف انرژی آن در مقایسه با Ho:YAG کمتر است.
مقایسه TFL و Ho:YAG از نظر تکنیکی
در جدول زیر می‌توانید مقایسه دو روش عمل لیزر سنگ کلیه یعنی TFL و Ho:YAG را از نظر فنی مشاهده کنید:
| ویژگی | لیزر Ho:YAG | لیزر TFL |
| طول موج | ۲۱۰۰ نانومتر | ۱۹۴۰ نانومتر |
| جذب آب | متوسط | بسیار بالا |
| اندازه فیبر | ۲۰۰-۵۵۰ میکرون | ۵۰-۱۵۰ میکرون |
| قدرت خرد کردن سنگ سخت | عالی | بسیار عالی |
| Dusting (خرد کردن به پودر ریز) | محدود | بسیار قوی |
| پرتاب یا پرش سنگ | زیاد | بسیار کم |
| مصرف انرژی | بیشتر | کمتر |
| تولید گرما | بالاتر | پایین‌تر |
| هزینه تجهیزات | پایین‌تر | بالاتر |
| سابقه استفاده بالینی | طولانی (استاندارد طلایی) | جدید (در حال گسترش) |
مزایا و معایب لیزر Ho:YAG
از جمله مهم‌ترین مزایا و معایب استفاده از Ho:YAG در عمل لیزر سنگ کلیه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| مزایا | معایب |
| تجربه و سابقه طولانی در درمان سنگ کلیه | تولید گرمای بیشتر و احتمال آسیب بافتی |
| قابلیت شکستن انواع سنگ‌های سخت | اندازه بزرگ‌تر فیبرها (محدودیت در اندوسکوپ‌های باریک) |
| تجهیزات نسبتاً ارزان‌تر | Dusting محدود (سنگ‌ها به قطعات نسبتاً درشت تبدیل می‌شوند) |
مزایا و معایب لیزر TFL
لیزر TFL نیز مانند سایر روش‌ها دارای مزایا و معایبی است که در جدول زیر می‌توان مشاهده کرد:
| مزایا | معایب |
| خرد کردن سنگ‌ها به ذرات بسیار ریز (کاهش نیاز به برداشت با ابزار مکانیکی) | هزینه بالاتر تجهیزات |
| پرش کمتر سنگ در طول عمل | تجربه بالینی محدودتر نسبت به Ho:YAG |
| فیبرهای باریک‌تر (سازگار با اندوسکوپ‌های انعطاف‌پذیر) | نیاز به تکنیک و آموزش بیشتر برای جراحان تازه‌کار |
| مصرف انرژی پایین‌تر و گرمای کمتر |
نتایج بالینی در مقایسه TFL و Ho:YAG
نتایج مطالعات بالینی در مورد عمل لیزر سنگ کلیه نشان داده که TFL از سرعت بالاتری در خرد کردن سنگ‌ها برخوردار است. بیمارانی که با استفاده از لیزر TFL سنگ کلیه خود را درمان می‌کنند، درد و آسیب بافتی کمتری تجربه خواهند کرد. در لیزر TFL نرخ پاکسازی سنگ (Stone-Free Rate) در مقایسه با Ho:YAG کمی بالاتر است. با این حال در بیمارانی که دارای سنگ‌های بزرگ و سخت هستند، Ho:YAH انتخاب مطمئن‌تری محسوب می‌شود.
کدام لیزر برای شما بهتر است؟
در مورد عمل لیزر سنگ کلیه و اینکه از بین لیزرهای TFL و Ho:YAG کدام گزینه بهتری است باید گفت که انتخاب یکی از این دو لیزر برای درمان سنگ کلیه به عوامل زیر بستگی دارد:
- اندازه و جنس سنگ: لیزر Ho:YAG برای سنگ‌های بسیار سخت و لیزر TFL برای سنگ‌های متوسط یا کوچک انتخاب بهتری محسوب می‌شوند.
- نوع اندوسکوپ مورد استفاده: لیزر TFL برای استفاده از اندوسکوپ انعطاف‌پذیر و باریک بهترین گزینه است.
- شرایط بیمار: در بیمارانی که حساسیت بالا دارند یا ریسک آسیب بافتی در آن‌ها بالا است، TFL انتخاب بهتری محسوب می‌شود.
- هزینه: در عمل لیزر سنگ کلیه، نوع Ho;YAG از نظر قیمت مقرون به صرفه‌تر است و TFL هزینه بیشتری برای بیمار به همراه دارد.
در تشخیص سنگ کلیه و انتخاب روش درمانی مناسب، تجربه و تخصص جراح و متخصص اورولوژی نقش بسیار حیاتی ایفا می‌کند. دکتر امیر عباس شه دوست یکی از بهترین متخصصین اورولوژی در اراک محسوب می‌شود که از تجربه و تخصص بالایی در عمل لیزر سنگ کلیه برخوردار است. دکتر شه دوست در درمان سنگ کلیه با استفاده از لیزرهای Ho:YAG و TFL به عنوان دو روش پرکاربرد، از تخصص و مهارت و تجربه بالایی برخوردار بوده و می‌تواند با توجه به شرایط و شدت علائم بیمار بهترین نوع لیزر را برای درمان انتخاب نماید.
راه‌های ارتباط با دکتر شه دوست
مراجعه حضوری به مطب: در صورت تمایل به مراجعه حضوری و دریافت نوبت، می‌توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:
مراجعه حضوری به مطب: در صورت تمایل به مراجعه حضوری و دریافت نوبت، می‌توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:
- تماس تلفنی با مطب: برای تعیین وقت ملاقات و کسب اطلاعات بیشتر در مورد ساعات کاری مطب، می‌توانید با شماره تلفن‌های زیر تماس بگیرید:
- مراجعه حضوری به مطب: در صورت تمایل به مراجعه حضوری و دریافت نوبت، می‌توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:
