سنگ کلیه توده‌های سخت و دردناکی است که از تجمع مواد معدنی و اسیدی در کلیه تشکیل می‌شود. امروزه، سنگ شکن لیزری به عنوان روشی کم‌تهاجمی و سرپایی، جایگزین مناسبی برای جراحی سنتی شده است.
آنچه در این مقاله میخوانید
سنگ شکن لیزری چیست؟
سنگ شکن لیزری (که با نام‌هایی مانند لیزر سنگ کلیه و نفروسکوپی لیزری نیز شناخته می‌شود) روشی درون‌ریز برای شکستن سنگ‌های کلیه و حالب (لوله‌های انتقال ادرار از کلیه به مثانه) با استفاده از انرژی لیزر است. در این روش، بدون نیاز به برش‌های بزرگ روی شکم، سنگ‌ها به قطعات ریزتری شکسته می‌شوند و سپس به راحتی از بدن دفع می‌گردند.
اصطلاحات تخصصی و معادل ساده‌تر:
- درون‌ریز (Endoscopic): به معنای استفاده از ابزارهای باریک و مجهز به دوربین برای انجام عمل‌های جراحی در داخل بدن است. (معادل ساده: جراحی با حداقل برش)
- نفروسکوپی (Nephroscopy): به معنی معاینه و بررسی داخل کلیه با استفاده از نفروسکوپ (ابزاری باریک و مجهز به دوربین) است.
- حالب (Ureter): لوله‌ای است که ادرار را از کلیه به مثانه منتقل می‌کند.
مزایای سنگ شکن لیزری:
- کم‌تهاجمی بودن: در مقایسه با جراحی باز، سنگ شکن لیزری با برش‌های بسیار کوچک یا بدون برش انجام می‌شود. این امر به کاهش درد، خونریزی، و عوارض بعد از عمل کمک می‌کند.
- دوره نقاهت کوتاه: به دلیل کم‌تهاجمی بودن، بیماران پس از سنگ شکن لیزری، دوران نقاهت کوتاه‌تری را در بیمارستان سپری می‌کنند و سریع‌تر به فعالیت‌های روزانه خود بازمی‌گردند.
- ایمن بودن: سنگ شکن لیزری روشی ایمن و موثر برای درمان سنگ‌های کلیه با اندازه‌های مختلف است.
- دقت بالا: لیزر با دقت بالا بر روی سنگ‌ها تابیده می‌شود و به بافت‌های اطراف آسیبی نمی‌رساند.
- بازگشت به زندگی عادی: بیماران پس از سنگ شکن لیزری، می‌توانند به سرعت به فعالیت‌های عادی خود بازگردند.
موارد مناسب برای سنگ شکن لیزری:
- سنگ‌های کلیه و حالب با اندازه کمتر از ۲ سانتی‌متر.
- سنگ‌های ایجادکننده‌ی انسداد و درد شدید.
- سنگ‌های مقاوم در برابر درمان‌های دارویی.
- سنگ‌های با عود مجدد.
موارد منع انجام سنگ شکن لیزری:
- سنگ‌های بسیار بزرگ (بالاتر از ۲ سانتی‌متر).
- عفونت فعال کلیه.
- برخی بیماری‌های خاص مانند نارسایی کلیه یا اختلالات انعقادی خون.
آمادگی‌های قبل از سنگ شکن لیزری:
- انجام آزمایش خون و ادرار.
- تصویربرداری از کلیه‌ها و مجاری ادراری با سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن.
- قطع مصرف برخی داروها که ممکن است با بیهوشی تداخل داشته باشند.
- ناشتا بودن چند ساعته قبل از عمل.
نحوه انجام سنگ شکن لیزری:
این روش معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. مراحل کلی این روش به شرح زیر است:
- ایجاد مسیر دسترسی: پزشک متخصص، بر اساس محل سنگ، ابزارهای لازم را از طریق مجرای ادرار یا یک برش کوچک روی پوست وارد بدن می‌کند.
- مشاهده سنگ: با استفاده از نفروسکوپ، پزشک سنگ را مشاهده کرده و موقعیت دقیق آن را مشخص می‌کند.
- شکستن سنگ با لیزر: انرژی لیزر از طریق فیبر نوری به سنگ تابیده شده و باعث شکسته شدن آن به قطعات ریز می‌شود.
- خارج کردن سنگ‌های شکسته‌شده: قطعات ریز سنگ با ساکشن یا ابزارهای مخصوص خارج می‌شوند. در برخی موارد، ممکن است سنگ‌های ریز از طریق ادرار دفع شود.
مراقبت‌های بعد از سنگ شکن لیزری:
- درد پس از عمل: پس از این روش، ممکن است بیمار احساس درد و سوزش هنگام ادرار داشته باشد. برای کنترل این درد، پزشک داروهای مسکن تجویز می‌کند.
- مصرف مایعات: نوشیدن مقدار کافی مایعات به دفع راحت‌تر سنگ‌های ریز از بدن کمک می‌کند.
- رژ غذایی: رعایت یک رژیم غذایی متعادل و مناسب برای پیشگیری از تشکیل سنگ‌های کلیه در آینده ضروری است. پزشک متخصص ممکن است محدودیت‌هایی را برای مصرف برخی مواد غذایی در نظر بگیرد.
- فعالیت بدنی: پس از سنگ شکن لیزری، با تجویز پزشک، می‌توان به تدریج فعالیت‌های بدنی را از سر گرفت.
- پیگیری‌های بعد از عمل: مراجعه به پزشک در زمان‌های تعیین‌شده برای بررسی وضعیت و اطمینان از دفع کامل سنگ‌ها اهمیت دارد.
عوارض احتمالی سنگ شکن لیزری:
مانند هر عمل جراحی دیگری، این روش نیز ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد. این عوارض معمولا خفیف و گذرا هستند، اما در صورت بروز هرگونه مشکل، باید حتما به پزشک مراجعه کرد. برخی از عوارض احتمالی سنگ شکن لیزری عبارتند از:
- خونریزی در ادرار
- عفونت ادراری
- تب
- آسیب به بافت‌های اطراف کلیه
- باقی ماندن قطعات کوچک سنگ
این مقاله صرفاً جهت آگاهی‌رسانی تهیه شده است و نمی‌تواند جایگزین مشاوره پزشکی شود. برای تشخیص و درمان مناسب، حتما به ما در تماس باشید:
دکتر امیر عباس شه دوست، متخصص جراح کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژیست)
فلوشیپ جراحی لاپاروسکوپی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اندویورولوژی)
دکتر امیر عباس شه دوست با سابقه‌ی درخشان در زمینه ی درمان بیماری‌های کلیه، مجاری ادراری و تناسلی، به عنوان یکی از متخصصان برجسته در شهر اراک شناخته می‌شوند. ایشان با بهره‌مندی از دانش و تجربه ی خود، طیف گسترده‌ای از خدمات درمانی را به بیماران ارائه می‌دهند، از جمله:
- تشخیص و درمان سنگ کلیه و مجاری ادراری
- جراحی‌های لاپاروسکوپی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی
- درمان بزرگی پروستات
- جراحی‌های مربوط به ناباروری مردان
- درمان اختلالات نعوظ
- لیزرتراپی
مزایای مراجعه به دکتر شه دوست:
- سابقه‌ی درخشان و تخصص بالا: دکتر شه دوست با گذراندن دوره‌های تخصصی و فلوشیپ در رشته ی اورولوژی، از دانش و مهارت بالایی در تشخیص و درمان بیماری‌های کلیه، مجاری ادراری و تناسلی برخوردار هستند.
- استفاده از روش‌های نوین: ایشان با به‌کارگیری جدیدترین روش‌های درمانی و تجهیزات پیشرفته، به بیماران خود در جهت بهبودی سریع‌تر و با کمترین عوارض یاری می‌رسانند.
- تعهد به بیمار: دکتر شه دوست با تعهد و دلسوزی کامل، به تک‌تک بیماران خود توجه می‌کنند و برای ارائه ی بهترین خدمات درمانی به آنان تلاش می‌کنند.
- برخورد صمیمی و اخلاقی: ایشان با برخوردی صمیمی و محترمانه، فضایی آرام و مطمئن را برای بیماران خود فراهم می‌کنند.
سوالات متداول :
- آیا سنگ شکن لیزری برای همه افراد مبتلا به سنگ کلیه مناسب است؟
خیر، سنگ شکن لیزری برای سنگ‌های با اندازه و شرایط خاص مناسب است. پزشک متخصص با بررسی وضعیت بیمار، بهترین روش درمانی را برای دفع سنگ کلیه تجویز می‌کند.
- دوره نقاهت سنگ شکن لیزری چقدر است؟
دوره نقاهت سنگ شکن لیزری کوتاه است و معمولا بیماران پس از چند ساعت بستری در بیمارستان مرخص می‌شوند.
- آیا سنگ کلیه پس از سنگ شکن لیزری دوباره عود می‌کند؟
احتمال عود سنگ کلیه وجود دارد. رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف مایعات کافی به پیشگیری از تشکیل سنگ‌های جدید کمک می‌کند.
توجه:
جمع‌بندی:
سنگ شکن لیزری روشی ایمن، کم‌تهاجمی و موثر برای درمان سنگ‌های کلیه با اندازه‌های مختلف است. این روش با مزایایی همچون دقت بالا، درد کم، و دوره نقاهت کوتاه، به بیماران کمک می‌کند تا به سرعت سلامتی خود را بازیابند. در صورتی که با علائم سنگ کلیه مانند درد پهلو، خون در ادرار، یا سوزش ادرار مواجه هستید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان به موقع سنگ کلیه، از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری می‌کند.
