مقدمه
پی سی ان ال (PCNL) به عنوان روشی کم تهاجمی و با کارایی بالا در برداشتن سنگ‌های بزرگ یا پیچیده کلیه شناخته می‌شود.سنگ کلیه یکی از مشکلات شایع دستگاه ادراری محسوب می‌شود که می‌تواند درد شدید و ناراحتی زیادی برای فرد به همراه داشته باشد. روش‌های متعددی برای درمان سنگ کلیه وجود دارد که انتخاب روش مناسب به اندازه و محل سنگ، وضعیت کلی بیمار و عوامل دیگر بستگی دارد.
آنچه در این مقاله میخوانید
پی سی ان ال (PCNL) چیست؟
پی سی ان ال که مخفف Percutaneous Nephrolithotomy است، به معنای خروج سنگ کلیه از طریق پوست می‌باشد. در این روش با ایجاد یک برش کوچک در پشت کمر، تحت هدایت سونوگرافی یا اشعه X، یک لوله باریک (نفروسکوپ) وارد کلیه شده و سنگ‌ها با استفاده از ابزارهای مخصوص شکسته و خارج می‌شوند.
چه کسانی می‌توانند از پی سی ان ال بهره‌مند شوند؟
PCNL عموما برای موارد زیر توصیه می‌شود:
- سنگ‌های بزرگ کلیه (مناسب برای سنگ‌های بالای ۲ سانتی‌متر)
- سنگ‌های شاخه‌ای یا متعدد در کلیه
- سنگ‌های مقاوم به سایر روش‌های درمانی مانند سنگ‌شکنی برون‌اندامی با امواج شوک (ESWL)
- آناتومی غیرطبیعی کلیه
- چاقی مفرط
مزایای پی سی ان ال
PCNL نسبت به روش جراحی باز سنتی برای درمان سنگ کلیه، از مزایای قابل توجهی برخوردار است، از جمله:
- کم تهاجمی بودن: در این روش به جای برش بزرگ شکم، تنها یک برش کوچک در پشت ایجاد می‌شود.
- کاهش درد پس از عمل: به دلیل کم تهاجمی بودن، میزان درد بعد از عمل پی سی ان ال به مراتب کمتر از جراحی باز است.
- بستری کوتاه‌تر: معمولا بیماران پس از پی سی ان ال، مدت زمان کمتری را در بیمارستان بستری خواهند بود.
- بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزانه: با توجه به ماهیت کم تهاجمی، دوره نقاهت پس از پی سی ان ال کوتاه‌تر بوده و بیمار می‌تواند زودتر به فعالیت‌های روزانه خود بازگردد.
- کارایی بالا: پی سی ان ال در برداشتن سنگ‌های بزرگ و پیچیده کلیه بسیار موفق عمل می‌کند.
عوارض احتمالی پی سی ان ال
همانند هر عمل جراحی دیگری، پی سی ان ال نیز ممکن است با عوارضی همراه باشد. البته این عوارض معمولا خفیف و قابل کنترل هستند. برخی از عوارض احتمالی PCNL عبارتند از:
- خونریزی
- عفونت
- آسیب به اندام‌های مجاور کلیه
- تب
- باقی ماندن قطعات کوچک سنگ کلیه
آمادگی‌های پیش از پی سی ان ال
برای آمادگی جهت عمل PCNL، پزشک دستورالعمل‌های خاصی را به شما ارائه می‌دهد که معمولا شامل موارد زیر است:
- انجام آزمایش خون و ادرار
- قطع مصرف برخی داروها (مانند داروهای رقیق‌کننده خون)
- ناشتن از چند ساعت قبل از عمل
مراقبت‌های پس از پی سی ان ال
پس از انجام PCNL، رعایت نکات مراقبتی زیر برای بهبودی سریع‌تر و جلوگیری از عوارض احتمالی اهمیت دارد:
- مصرف منظم داروهای تجویز شده توسط پزشک
- استراحت کافی
- نوشیدن مایعات فراوان
- رعایت بهداشت برای پیشگیری از عفونت
- مراجعه به پزشک برای پیگیری‌های بعدی
نکات مهم در مورد پی سی ان ال
- برای انتخاب روش درمانی مناسب سنگ کلیه، لازم است با پزشک متخصص اورولوژی (متخصص دستگاه ادراری) مشورت کنید.
- PCNL، روشی سرپایی محسوب نمی‌شود و نیاز به بستری کوتاه‌مدت در بیمارستان دارد.
- مدت زمان عمل پی سی ان ال بسته به اندازه و پیچیدگی سنگ کلیه متغیر است.
- در صورت بروز هر گونه علائم غیرطبیعی مانند تب، لرز، درد شدید یا خونریزی بعد از عمل، با پزشک خود تماس بگیرید.
پی سی ان ال و پیشگیری از سنگ کلیه
اگرچه PCNL روشی موثر برای درمان سنگ کلیه است، اما پیشگیری از تشکیل مجدد سنگ‌ها بسیار حائز اهمیت است. برای کاهش خطر ایجاد سنگ کلیه می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- نوشیدن مایعات فراوان: نوشیدن آب کافی به رقیق شدن ادرار و دفع مواد معدنی سنگ‌ساز کمک می‌کند.
- رژیم غذایی مناسب: مصرف میزان متعادل از پروتئین، سدیم (نمک)، و اگزالات در رژیم غذایی می‌تواند در پیشگیری از سنگ کلیه نقش داشته باشد. در مورد رژیم غذایی مناسب با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
- کاهش وزن: چاقی مفرط یکی از عوامل خطر برای ایجاد سنگ کلیه است. کاهش وزن در صورت لزوم، می‌تواند به پیشگیری از سنگ کلیه کمک کند.
- فعالیت بدنی منظم: داشتن فعالیت بدنی منظم به دفع مواد زائد از بدن و کاهش احتمال تشکیل سنگ کلیه کمک می‌کند.
سوالات متداول در مورد PCNL
در بخش پایانی این مقاله به برخی از سوالات متداول در مورد پی سی ان ال پاسخ می‌دهیم:
۱. آیا PCNL یک عمل دردناک است؟
در حین عمل پی سی ان ال، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد و دردی احساس نمی‌کند. پس از عمل نیز با تجویز داروهای مسکن، درد به خوبی کنترل می‌شود.
۲. دوره نقاهت بعد از PCNL چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان بهبودی پس از پی سی ان ال بسته به شرایط بیمار و میزان تهاجمی بودن عمل متغیر است. اما معمولا بیماران چند روز را در بیمارستان بستری خواهند بود و پس از آن با رعایت نکات مراقبتی به تدریج به فعالیت‌های روزانه خود باز می‌گردند.
۳. آیا بعد از پی سی ان ال می‌توان به طور کامل فعالیت‌های ورزشی را از سر گرفت؟
بله، با بهبودی کامل و کسب مجوز از پزشک، می‌توان به طور کامل فعالیت‌های ورزشی را از سر گرفت.
۴. عوارض بلندمدت پی سی ان ال چیست؟
پی سی ان ال معمولا عوارض بلندمدت خاصی به همراه ندارد. اما در موارد نادر، ممکن است به دلیل آسیب به کلیه در حین عمل، عملکرد کلیه دچار اختلال شود. به همین دلیل پیگیری منظم با پزشک متخصص اورولوژی پس از انجام پی سی ان ال ضروری است.
۵. هزینه عمل پی سی ان ال چقدر است؟
هزینه عمل پی سی ان ال به عوامل مختلفی از جمله نوع بیمارستان، حق‌الزحمه پزشک و بیمه درمانی بستگی دارد. توصیه می‌شود جهت اطلاع از هزینه دقیق با بیمه درمانی خود و یا مرکز درمانی مورد نظر تماس بگیرید.
نتیجه‌گیری
پی سی ان ال (PCNL) به عنوان روشی کم تهاجمی و موثر برای درمان سنگ‌های بزرگ یا پیچیده کلیه شناخته می‌شود. در این مقاله سعی کردیم ضمن توضیح در مورد این روش درمانی، به سوالات متداول بیماران پاسخ دهیم. به خاطر داشته باشید که تشخیص و انتخاب روش مناسب برای درمان سنگ کلیه بر عهده پزشک متخصص اورولوژی است. در صورت مشکوک بودن به سنگ کلیه و یا احساس درد در ناحیه پهلو، با پزشک متخصص مشورت کرده و اقدامات تشخیصی و درمانی لازم را به موقع انجام دهید.
منابع
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK):https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/kidney-stones
- Mayo Clinic:https://www.mayoclinic.org/
- American Urological Association (AUA):https://www.auanet.org/
- European Association of Urology (EAU):https://www.europeanurology.com/
- National Kidney Foundation:https://www.kidney.org/
بدون دیدگاه