«pcnl مخفف عبارت انگلیسی “Percutaneous Nephrolithotomy” است که به معنای سنگبرداری از کلیه به روش نفرولیتوتومی پوستی است.
این یک عمل جراحی کم تهاجمی برای برداشتن سنگهای کلیه با اندازه بزرگ (معمولاً بیش از ۱ سانتیمتر) به شمار میرود. در این روش، با ایجاد یک سوراخ کوچک در پشت کمر و هدایت یک ابزار لاپاراسکوپی (میکروسکوپ ظریف) به داخل کلیه، سنگها را با لیزر یا ابزارهای مخصوص خرد کرده و خارج میکنند.
در دنیای پزشکی، با انبوهی از اصطلاحات و کلمات اختصاری روبرو میشویم که درک آنها برای عموم مردم دشوار است.
«pcnl مخفف Percutaneous Nephrolithotomy» نیز یکی از همین موارد است که ممکن است در طی روند درمانهای مرتبط با سیستم ادراری تناسلی با آن برخورد کرده باشید.
این مقاله با هدف ارتقاء دانش عمومی شما نگاشته شده است. در اینجا، به عنوان یک متخصص اورولوژی (متخصص دستگاه ادراری تناسلی)، به طور جامع به شرح pcnl، کاربردهای آن در درمان بیماریهای کلیوی، و نکات مهم پیرامون این عمل جراحی خواهیم پرداخت.
آنچه در این مقاله میخوانید
چرا از pcnl برای سنگ کلیه استفاده میشود؟
سنگ کلیه تودههای سخت و بلورینی هستند که از مواد معدنی و اسیدی موجود در ادرار تشکیل میشوند. این سنگها میتوانند در هر قسمتی از دستگاه ادراری، از کلیهها تا مثانه، ایجاد شوند. سنگ کلیه کوچک (کمتر از ۵ میلیمتر) معمولاً به طور طبیعی از بدن دفع میشود. اما سنگهای بزرگتر میتوانند منجر به درد شدید، انسداد جریان ادرار، عفونت و خونریزی شوند. در چنین مواقعی، سنگبرداری با pcnl میتواند راه حلی موثر باشد.
مزایای pcnl مخفف سنگبرداری از کلیه به روش نفرولیتوتومی پوستی نسبت به روشهای سنتی
در گذشته، برای برداشتن سنگ کلیه از جراحی باز استفاده میشد که مستلزم برش بزرگ در شکم یا پهلو بود. pcnl به عنوان یک روش کم تهاجمی، مزایای قابل توجهی نسبت به جراحی باز دارد، از جمله:
- ایجاد برش کوچک: در pcnl تنها یک برش کوچک در پشت کمر ایجاد میشود که بهبودی را سریعتر میکند و درد بعد از عمل را کاهش میدهد.
- کاهش خونریزی: به دلیل حداقل تهاجمی بودن، میزان خونریزی در pcnl بسیار کمتر از جراحی باز است.
- کوتاه شدن زمان بستری: بیمارانی که تحت عمل pcnl قرار میگیرند، معمولاً زمان کمتری را در بیمارستان بستری خواهند بود.
- کاهش خطر عوارض: با توجه به حداقل تهاجمی بودن، خطر عفونت و سایر عوارض جانبی نیز در pcnl پایینتر است.
- بهبودی سریعتر: با توجه به برش کوچک، بیماران بعد از عمل pcnl میتوانند سریعتر به فعالیتهای روزانه خود بازگردند.
آیا pcnl برای همه بیماران مبتلا به سنگ کلیه مناسب است؟
تصمیمگیری نهایی در مورد اینکه آیا pcnl برای شما مناسب است یا خیر، بر عهده پزشک متخصص اورولوژی است. به طور کلی، این روش برای سنگهای بزرگتر یا سنگهایی که با سایر روشهای درمانی مانند سنگشکن برطرف نمیشوند، توصیه میشود. همچنین، سلامتی کلی بیمار و وجود هرگونه بیماری زمینهای در انتخاب روش درمانی موثر است.
آمادگیهای پیش از عمل pcnl
اگر پزشک شما pcnl را برای درمان سنگ کلیه شما توصیه کرده است، لازم است برای عمل جراحی آماده شوید. این آمادگیها شامل موارد زیر است:
- انجام آزمایش خون و ادرار: برای بررسی وضعیت کلی سلامت و عملکرد کلیهها انجام میشود.
- تصویربرداری پزشکی: معمولاً برای بیمار سی تی اسکن یا سونوگرافی تجویز میشود تا محل دقیق سنگ، اندازه و آناتومی کلیه به طور دقیق مشخص شود.
- قطع مصرف برخی داروها: ممکن است لازم باشد مصرف برخی داروها مانند داروهای رقیقکننده خون چند روز قبل از عمل قطع شود.
- ناشتا بودن: بسته به دستور پزشک، ممکن است لازم باشد از چند ساعت قبل از عمل از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
روند عمل جراحی pcnl
عمل pcnl معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. مراحل کلی این جراحی به شرح زیر است:
- ایجاد برش: پزشک متخصص اورولوژی یک برش کوچک در پشت کمر، درست زیر دندهها ایجاد میکند.
- هدایت نفروسکوپ: از طریق این برش، یک سوزن مخصوص با هدایت تصویربرداری (مانند فلوروسکوپی) وارد کلیه میشود. سپس، با استفاده از این سوزن، یک مسیر باریک برای عبور نفروسکوپ (ابزار لاپاراسکوپی مخصوص کلیه) ایجاد میشود.
- شکستن سنگ کلیه: نفروسکوپ وارد کلیه شده و به کمک آن، پزشک میتواند سنگ را با لیزر یا ابزارهای مخصوص درون کلیه مشاهده کرده و آن را به قطعات ریزتری درآورد.
- خارج کردن سنگ: پس از خرد شدن سنگ، قطعات آن با استفاده از ابزار مخصوص مکنده از کلیه خارج میشوند.
- قرار دادن سوند نفروستومی (در صورت نیاز): در برخی موارد، ممکن است لازم باشد برای خروج ادرار و جلوگیری از لخته شدن خون، یک لوله باریک به نام سوند نفروستومی به طور موقت در کلیه قرار داده شود.
- بستن برش: پس از خارج کردن سنگ کلیه و ابزار جراحی، برش ایجاد شده بخیه زده میشود.
دوران نقاهت بعد از عمل pcnl
پس از عمل pcnl، شما به بخش ریکاوری منتقل خواهید شد تا علائم حیاتی شما تحت نظر باشد. به طور کلی، بیماران بعد از pcnl یک شب را در بیمارستان بستری خواهند بود. در این مدت، ممکن است درد خفیفی در محل برش احساس کنید که با داروهای مسکن قابل کنترل است. همچنین، ممکن است در ادرار خود خون مشاهده کنید که جای نگرانی ندارد و به مرور برطرف میشود.
مراقبتهای بعد از عمل pcnl در منزل
بعد از ترخیص از بیمارستان، لازم است برای بهبودی کامل نکات زیر را رعایت کنید:
- استراحت کافی: چند روز اول بعد از عمل، استراحت کافی داشته باشید و از فعالیتهای سنگین بدنی خودداری کنید.
- مصرف دارو: داروهای تجویز شده توسط پزشک را به طور مرتب مصرف کنید.
- نوشیدن مایعات فراوان: نوشیدن مایعات فراوان به دفع باقیمانده سنگهای ریز و جلوگیری از عفونت کمک میکند.
- رعایت بهداشت: محل برش را تمیز و خشک نگه دارید.
- پیگیری با پزشک: طبق دستور پزشک برای ویزیتهای بعدی مراجعه کنید.
عوارض احتمالی pcnl
هر عمل جراحی میتواند با عوارضی همراه باشد. عوارض احتمالی pcnl عبارتند از:
- خونریزی
- عفونت
- آسیب به اندامهای مجاور کلیه
- تب
- لخته شدن خون
در صورت مشاهده هر گونه علائم غیرطبیعی مانند تب، لرز، درد شدید یا خونریزی زیاد در ادرار، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید.
سخن پایانی
سنگ کلیه یک بیماری شایع است که میتواند دردناک و آزاردهنده باشد. pcnl مخفف (سنگبرداری از کلیه به روش نفرولیتوتومی پوستی) یک روش کم تهاجمی و موثر برای برداشتن سنگهای کلیه با اندازه بزرگ است. در این مقاله، به طور جامع به شرح pcnl، کاربردها، آمادگیهای پیش از عمل، روند جراحی و مراقبتهای بعد از عمل پرداختیم. اگر هر گونه سوالی در مورد pcnl یا سنگ کلیه دارید، حتماً با پزشک متخصص اورولوژی خود مشورت کنید.
منابع
[…] درمانی: روشهای RIRS و PCNL هر کدام هزینههای متفاوتی […]